Afspraken over arbeidsvoorwaarden kunnen niet “zomaar” eenzijdig gewijzigd worden. Zeker niet als het om arbeidstijden gaat. In de Arbeidstijdenwet zijn de arbeidstijden verankerd, maar toch kan er een grijs gebied ontstaan.
‘Als je solliciteert bij een bedrijf dat ook op zondag open is of produceert, is het belangrijk om meteen aan te geven hoe je daar zelf in staat’, benadrukt mr. Jan Schreuders, manager juridische dienstverlening bij de RMU. ‘Twintig jaar geleden zou ik dit misschien niet eens genoemd hebben. Nu wel. Want destijds was het niet gebruikelijk dat bijvoorbeeld een supermarkt op zondag open zou gaan. Dat is nu wel anders. Aarzel dan ook niet om tijdens de sollicitatiegesprekken de werktijden te bespreken. Je bent baas over jouw eigen werktijden en je kunt gewoon aangeven dat je niet op zondag wilt werken.’ De Arbeidstijdenwet heeft regels voor werk op zondag. Een werkgever kan je alleen tot zondagswerk verplichten als de aard van de werkzaamheden daartoe reden geeft.’
Grijs gebied
Ondanks de duidelijke regels is het niet altijd zo zwart-wit, beaamt Schreuders. ‘Het gaat om afspraken die individueel gemaakt worden. Bij een installatiebedrijf kan een storingsmonteur verplicht worden om op zondag storingen te verhelpen, terwijl zijn collega van de administratie echt niet op zondag aan het werk hoeft. Dat zal voor iedereen duidelijk zijn.
Het is echter denkbaar dat een productieproces van een bedrijf verandert, waardoor het steeds wenselijker wordt om zeven dagen per week te produceren en ook op zondag machines van grondstoffen te voorzien. Voor de werkgever is dan de aard van deze werkzaamheden veranderd, waardoor de werknemer op zondag aan de slag moet.’
In zo’n situatie is het raadzaam om niet af te wachten als werknemer. ‘Ga zo snel mogelijk hierover het gesprek aan’, benadrukt de jurist. ‘Mijn advies is om niet af te wachten, maar loop even binnen bij jouw werkgever of leidinggevende. Maak bespreekbaar dat je niet op zondag kunt en wilt werken. Doorgaans is dat de beste aanpak.’