Anne-Marie Honing (44) werkte met veel plezier en passie in de administratie. Noodgedwongen moest ze daarmee stoppen, nadat ze als gevolg van een hersentumor te maken kreeg met niet-aangeboren hersenletsel (NAH). Een zoektocht naar werk dat nog wel lukt, brak aan. Inmiddels geniet ze van haar werk bij een banketbakkerij in De Bilt. ‘Ik heb het gevoel dat ik weer meedoe.’
De tienerjaren van Anne-Marie kenmerken zich door onzekerheid en angst. ‘Dat kwam door mijn hersentumor, al wist ik toen nog niet dat ik die had. Achteraf had ik in groep 8 al mijn eerste absence gehad (toestand waarin je enkele seconden buiten bewustzijn bent, red.), maar we hadden geen idee dat dat het was. In de vierde klas van de middelbare school kwamen daar epileptische aanvallen bij. Daarnaast had ik ook last van angstklachten.’
Tussen de oren
Volgens het ziekenhuis was het een verstopt bloedvat in het hoofd. ‘Ik kreeg medicijnen om de epilepsie onder controle te houden. Dat lukte, maar de absences werden steeds meer. Daarnaast had ik enorme last van angstklachten. In het ziekenhuis werd er een MRI-scan gemaakt, maar volgens de neuroloog zei dat daarop niks van betekenis te zien was. Hij zei dat het allemaal tussen mijn oren zat. Ik was in die periode ook niet zo stabiel, maar dat was achteraf ook te verklaren. Jaren later zat ik in de auto toen ik opnieuw een absence kreeg. Ik zag de baan voor tegemoetkomend verkeer aan voor parkeerplaats. De vrachtwagen die me tegemoetkwam, toeterde, waardoor ik weer bij bewustzijn kwam. Ik wist nu echt zeker: er klopt iets niet. Ik ging voor een second opinion. De uitslag: een hersentumor. Ik werd in 2007 succesvol geopereerd en de klachten die ik had, verdwenen. Wel werd ik vergeetachtiger en sneller vermoeid. Maar ik functioneerde nog prima om te kunnen werken.’
Niet gestudeerd
Door al die jaren van onzekerheid, angst en lichamelijke klachten, ontwikkelde Anne-Marie op de middelbare school faalangst. ‘Ik was bang dat die de epilepsie triggerde. Daarom durfde ik niet te studeren. Ook was ik mensenschuw geworden. Ook van deze dingen had ik na de operatie geen last meer. Ik vind het jammer dat ik niet heb gestudeerd, zeker toen ik eenmaal klachtenvrij was. Maar ik geloof ook dat alles een reden heeft, dus ergens is het goed zo. Na de havo ging ik direct werken, als administratief medewerkster bij een uitgeverij in het dorp. Toen ik na een jaar verhuisde, kwam ik bij NIVOO te werken. Ik begon als administratief medewerker, maar kreeg steeds meer verantwoordelijkheden. Ik had het daar ontzettend naar mijn zin. Het werk was me op het lijf geschreven. Ik deed en regelde veel binnen het bedrijf en dat deed ik met precisie.’
Kortetermijngeheugen kapot
Als de sfeer daar verandert, besluit Anne-Marie te solliciteren bij het Hoornbeeck College. ‘In december 2018 startte ik daar. In de weken erna had ik elke dag migraine. Na onderzoek bleek dat de hersentumor weer was teruggekomen. In februari werd ik geopereerd. Toen ik weer aan het werk ging, merkte ik dat ik het werk niet goed weer oppakte. Ik dacht: niet zeuren, maar doorgaan! Ik vond dit werk al voor de operatie minder bij mij passen, dus ik vroeg me af of het daar wellicht aan lag. Mijn contract werd bij het Hoornbeeck dan ook niet verlengd. Toen er een vacature kwam bij het Kerkelijk Bureau van de Hersteld Hervormde Kerk, solliciteerde ik. Biddend ging ik naar de gesprekken. Ik werd aangenomen en dacht dat dit Gods weg was. Het werk was voor mij pittig, maar ik dacht dat ik dingen wel goed onder controle had. Ik vond het leuk en bijzonder om voor de kerk te mogen werken. Ik merkte wel dat ik met enige regelmaat data door elkaar husselde, maar ik ontmoette daar veel geduld en zag de ernst er nog niet van. Achteraf zie ik in dat instructies en werkprotocollen simpelweg niet meer beklijfden. Daarnaast maakte ik veel fouten en ik onthield niks, zo bleek. Zelf had ik dat in eerste instantie niet door. Mijn omgeving blijkbaar al wel. Ik had ook de link niet gelegd met hersenschade. Later bleek dat mijn kortetermijngeheugen zo goed als weg is en nooit meer zal verbeteren. Het is kapot. Daar heb ik iedere dag last van.’
Moe
Het contract van Anne-Marie wordt niet verlengd en ze komt werkloos thuis te zitten. ‘Ik viel in een gat en ik was zo vreselijk moe. Om maar mee te kunnen komen, moest ik op de toppen van mijn kunnen presteren. Al die tijd zei ik tegen mezelf dat er niks aan de hand was. Ik wilde het zo graag verbloemen, maar dat kostte zo veel energie. Uiteindelijk werd ik opgenomen in De Herberg in Oosterbeek, om tot rust te komen. Ik was zo teleurgesteld in mezelf, maar ook in het feit dat ik niet eerder wist wat er met mij aan de hand was en daarbij geen begeleiding kreeg. Ik schaam me ook voor mijn NAH. Bijvoorbeeld als ik met een groep op vakantie ga. Reisgenoten vertellen waar ze vandaan komen en welk werk ze doen en ik weet het al gauw niet meer. Vaak is er wel begrip voor, maar lang niet altijd. Sommige mensen denken dat je niet geïnteresseerd bent of dat je het expres doet. Dat is heel pijnlijk. Dat ik niet meer kan wat ik voorheen kon, deed ook heel veel met mijn zelfbeeld.’
‘Ik zei tegen mezelf dat er niks aan de hand was.
Ik wilde het zo graag verbloemen.’
Confronterend
Na de opname in De Herberg wil Anne-Marie graag weer aan het werk. Ik liep een rondje door het dorp en zag dat ze bij de bakker winkelpersoneel zochten. Ik ben een bakkersdochter, dus ik dacht: wat kan er misgaan? Dat zit nog wel in mijn geheugen. Ik solliciteerde en werd aangenomen. Ik startte met drie dagen, maar dat hield ik niet vol. Ook twee dagen bleken te intensief te zijn. Op Koningsdag, ondanks dat het rustig was, werd het me te veel. Ik barstte in tranen uit. Het kon zo niet. Ik nam contact op met het UWV. Daar werd voorgesteld om een re-integratietraject te volgen. Zo kon ik ontdekken wat bij mij past en wat haalbaar is. Ik zei mijn baan bij de bakker op en ging aan de slag. Er volgden gesprekken over wat ik kan en wat ik leuk vind. Vooral die eerste vraag was heel confronterend. Ik kreeg kaartjes met kwaliteiten en daar moest ik twee stapeltjes van maken: welke ik wel heb, en welke niet. Ik vroeg: “Mag ik een derde stapel maken? Eentje met welke ik hád.” Dat mocht, maar het was zo confronterend. Ik kon bijvoorbeeld niet meer zeggen dat ik precies ben, maar ik kon eigenlijk ook niet zeggen dat ik het niet was. Ik bedoel: het zit er nog wel in, maar het lukt niet meer.’
Oude liefde
Uiteindelijk komt eruit dat een baan als corrector van boeken of tijdschriften goed bij Anne-Marie past. ‘Het probleem was alleen dat uitgeverijen vaak op freelancebasis werken. Dat gaf te veel onzekerheid in mijn situatie. In het vervolg van mijn zoektocht werd ik getipt om naar het Christelijk Loopbaanevent te gaan. Ik raakte met een medewerker van WerkMetTalent in gesprek en hij heeft me in contact gebracht met De Ambachterij in De Bilt. Dat vond ik stiekem toch weer leuk. Ik heb tenslotte ook een beetje van dat bakkersbloed. Ik ging op gesprek en werd direct aangenomen, nu voor drie keer vijf uur gelukkig. Ik heb het hier ontzettend naar mijn zin. Ik geniet van het werk en heb fijne collega’s. En het mooie is, ik kan mijn administratieve kwaliteiten weer inzetten. Toen ik daar kwam werken, ontdekte ik dat diverse lijsten, bijvoorbeeld voor de voorraad, schoonmaak en controle, niet helemaal op orde waren. Dus ik ging hier rustig aan mee van start. Eigenlijk ben ik weer een beetje terug bij mijn oude liefde. Ik word weer in mijn kracht gezet en gewaardeerd. Dat heb ik in jaren niet meer gevoeld. Ik liep steeds op mijn tenen en voelde continu de angst om fouten te maken. Soms heb ik nachtmerries dat ik fouten maak en ontslagen word. Dat werkt diep door. Gelukkig wordt mijn zelfbeeld nu stukje bij beetje weer opgebouwd. Er is begrip voor mijn situatie. Ook het werken in de winkel vind ik geweldig. Ik vind het fijn om praktisch met mijn handen te werken. Het klantencontact doet me ook zo goed. Niet voor te stellen dat ik jaren geleden zo mensenschuw was. Ik draai weer volop mee in de samenleving. Ik werk nu drie keer vijf uur. Dat gaat, maar het is wel pittig soms. Ik ben echt moe als ik thuis kom, maar ook voldaan! Ik ben dankbaar dat ik weer werkgeluk heb gevonden.’
Het leven van Anne-Marie is de laatste jaren enorm veranderd. ‘Ik leef bewuster en sta meer stil bij de kleine dingen. Die worden trouwens ook mooier. Een “gewone” zonnige dag is ineens heel bijzonder. Ik ben me ervan bewust dat iedere dag een geschenk is. Ik weet ook dat het nog slechter met mij had kunnen aflopen. Leven met NAH is niet altijd makkelijk, maar ik ben positief. Het hoofd omhoog en doen wat je hand vindt om te doen. In het vertrouwen dat God mijn leven leidt. Ik begrijp Hem lang niet altijd, maar uiteindelijk is het wel goed wat Hij doet.’