Elise Rustenhoven (27) werkte als eerste verantwoordelijke verzorgende en genoot volop van haar werk. Toch lukte het vanwege psychische klachten niet het werk vol te houden. Afgelopen jaar werd ze volledig arbeidsongeschikt verklaard. Een klap die verwerkt moet worden. ‘De maatschappij draait door, maar ik sta stil. Dat is heel hard.’
Mijn jeugd was niet altijd makkelijk’, begint Elise te vertellen. ‘Dat heeft invloed gehad op mijn ontwikkeling. In mijn jonge jaren was ik al vaak angstig en gespannen en had ik last van misselijkheid. Ik dacht dat ik eroverheen zou groeien en praatte er verder ook niet over. Dat bleek niet zo te zijn. Vanaf mijn veertiende loop ik bij psychologen. Uiteindelijk is daar een aantal diagnoses gesteld. Daar zal ik mijn hele leven mee moeten (leren) omgaan.’
Van betekenis zijn
Het zit niet in Elises karakter om op te geven en ze bouwt vol goede moed aan haar toekomst. ‘Na de mavo ging ik maatschappelijke zorg studeren. Het lukte me niet om de opleiding af te ronden. Ik heb het twee keer op twee verschillende scholen geprobeerd. Uiteindelijk vond ik een baan als filiaalmanager bij een drogisterij. Ik volgde daar de opleiding tot assistent drogist. Ik kom uit een zorgfamilie en het begon te kriebelen om ook verpleegkundige te worden. Ik wilde graag van betekenis zijn in het leven van anderen. Ik besloot Verzorgende niveau-3 te doen. Niet gelijk het hoogste niveau, zodat ik minder op mijn tenen hoefde te lopen. Ik haalde de opleiding en ging aan de slag als eerste verantwoordelijke verzorgende. Ik genoot volop van mijn werk. Ik ging er nooit met tegenzin naartoe. Ik werkte met ouderen en dat vond ik bijzonder. Ze hebben door de jaren heen veel voor onze samenleving betekend en nu is het aan mij om iets terug te mogen doen.’
Hoge lat
De psychische klachten waar Elise haar hele leven al mee worstelt, leken in eerste instantie geen belemmering te zijn in haar werk. ‘Toch kreeg ik ook daar steeds vaker te maken met stress gerelateerde klachten. Op een gegeven moment werkte ik ook niet meer volledig. Ik had gehoopt dat die klachten op mijn werk minder zouden zijn, want ik genoot er zo van. Maar het probleem is: ik nam mezelf mee. In de laatste maanden kreeg ik steeds vaker maag- en darmklachten, hartkloppingen, gaf ik meerdere keren over en kwamen mijn depressieve klachten terug. Ik voelde me zo machteloos. De trigger? De werkdruk. Werken in de zorg is zwaar. Je bent altijd alert, je moet de hele dag pieken en er wordt van alle kanten aan je getrokken. Ik dacht eigenlijk dat ik daar wel goed op ging, maar ik bleek steeds over mijn grenzen heen te gaan. Ik kon die ook niet aangeven. Ik legde de lat voor mezelf zo hoog, dat ik er niet meer bij kon. Op het laatst kreeg ik een heftige paniekaanval. Dat was de druppel.’
Uitgerangeerd
Arbeidsdeskundig onderzoek verklaarde Elise volledig arbeidsongeschikt. ‘Ik stopte met werken en de opleiding die ik nog deed, kon ik ook niet meer afmaken. Dat was heel zwaar. Ik voelde me uitgerangeerd. Mijn zelfvertrouwen zakte naar een dieptepunt. Je weet dat je intelligent genoeg bent om een goede verpleegkundige te zijn, maar ik kan het mentaal niet aan. Dat is moeilijk. Ik kan niet meer doen wat ik zo graag deed. Je bent 27, je vrienden werken aan hun carrière, kopen een huis en stichten een gezin, en mijn leven staat stil. Steeds vergeleek ik mezelf met anderen. Ook schaamde ik me heel lang. Als je je been breekt, is dat van de buitenkant te zien, maar psychische klachten zijn vaak onzichtbaar. Ik hoorde weleens: “Maar je ziet niks aan jou.” Of: “Je ziet er gewoon gezond uit.” Of ik kreeg advies wat me zou kunnen helpen of wat ik nog wel kon doen. Maar ze weten niet hoe ik me voel. Daarom wil ik met mijn verhaal het taboe doorbreken. Als je niet uitkijkt, word ik over één kam geschoren met mensen die wel kunnen werken, maar het niet willen. Dat is bij mij absoluut niet zo. Ik verwacht niet dat ik ooit nog fulltime kan werken. Daar heb ik vrede mee. Met een jobcoach kijk ik wat er mogelijk is en wat bij mij past. Op dit moment doe ik vrijwilligerswerk bij De Voedselbank. Ik heb dan geen druk. Ik vind het belangrijk om mezelf nuttig te maken voor de maatschappij. Het is mijn verlangen om weer aan de slag te gaan en ik hoop dat dat met de juiste begeleiding gaat lukken.’
Aan wie in hetzelfde schuitje zitten, wil Elise nog wat meegeven. ‘Maak je niet druk over wat anderen van je vinden. Dat heb ik lang gedaan. Ik voelde me zo ontzettend schuldig dat ik thuis zat en niet werkte. Als ze je niet begrijpen, is dat niet jouw tekortkoming, maar die van hen. Ze mogen niet oordelen over waar jij last van hebt. En zoek iemand om te praten, het liefst ook een professional. Probeer je negatieve ervaringen om te zetten in iets positiefs, zodat je jezelf en anderen kunt helpen.’