Kijken naar mogelijkheden en niet naar beperkingen. Dat is het uitgangspunt van LooHorst Landscaping. Zo’n twintig jaar geleden is het hoogwaardige hoveniersbedrijf gestart met het aannemen van mensen die een afstand tot de arbeidsmarkt hebben. Directeur Reinald van Ommeren en bedrijfsleider Albert de Koning vertellen over het werken met deze mensen.
Reinald valt direct met de deur in huis. ‘Het is allereerst goed om te melden dat we gewoon een professioneel bedrijf zijn. We doen onze zaken op een normale manier en leveren kwalitatief hoogwaardig werk. Zo zijn we bijvoorbeeld toonaangevend op het gebied van mooie bijzondere daktuinen, waar speciaal opgeleide vakmensen aan werken. Waarom ik dit specifiek benoem, is omdat veel mensen het beeld hebben dat mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt synoniem staan voor simpel werk. Maar dat is bij ons absoluut niet aan de orde. En zo hoeft het ook niet te zijn. Op dat dak werken die vakmensen met “doelgroepers” samen. Dat vinden sommige mensen heel bijzonder. Onze kracht is dat we de ander als zo gewoon mogelijk zien en uitgaan van zijn of haar mogelijkheden. Dat vraagt uiteraard wel een stukje extra inspanning van de organisatie.’
Labels
Het begon allemaal zo’n twintig jaar geleden toen Reinald een tijdje als interim bij een sociale werkvoorziening werkte. ‘Daar zag ik dat deze mensen eigenlijk veel meer kunnen en willen dan waarvoor ze werden uitgedaagd. Dat heeft ermee te maken hoe dit werk in Nederland is georganiseerd. We zijn verzopen in regelingen en labels die op mensen geplakt worden. Als je dat doet, is het gevaar dat je mensen ook gaat behandelen als een label. Wat ons betreft komen ze zoals ze zijn. We proberen ze op te leiden, we laten ze zoveel mogelijk meedraaien in de reguliere arbeidsprocessen en maken hen echt onderdeel van het bedrijf. Onze ervaring is dat dat heel succesvol kan zijn, mits je er voldoende aandacht aan geeft en echt wilt investeren in deze doelgroep. Vroeger zaten de “slimme” en “domme” kinderen door elkaar in de klas. Dat werd onderling door de gemeenschap opgelost en iedereen vond zijn of haar passende plekje wel. Dat principe hanteren wij ook.’
Persoonlijke benadering
‘We kiezen ervoor om een persoon maximaal uit te dagen’, gaat Albert verder. ‘Wat je vaak ziet, is dat de mensen die wat extra aandacht nodig hebben, bij elkaar worden geplaatst. Een leidinggevende erbij en succes! Dan krijg je juist het tegenovergestelde effect: de uitdagingen die iedereen met zich meebrengt, versterken elkaar. Het niveau en de verdere ontwikkeling komen daardoor onder druk te staan. Wij kiezen voor de persoonlijke benadering: één persoon uit de doelgroep gaat op pad met een voorman en een uitvoerder. Degene die de leiding heeft, heeft zo maximaal tijd en aandacht voor de werknemer. Natuurlijk kijken we voorafgaand naar de doelen en potentie. Aan de hand daarvan bepalen we op welke plek en bij welke collega’s hij of zij geplaatst wordt. De belangrijkste vraag is: kunnen wij deze persoon bieden waarvoor wij staan? Die vraag is trouwens relevant voor iedere andere werknemer.’
Reinald: ‘Werken met deze doelgroep vraagt ook wat van de collega’s. Bijvoorbeeld soms een beetje meer geduld. Dat vraagt dat je goed moet kijken wie er binnen komt en of dat past. In het begin waren collega’s wat huiverig, maar gaandeweg zien we dat er waardering is gekomen en ze enthousiast zijn. Het leuke aan deze doelgroep is dat ze heel gemotiveerd zijn. Dat is de belangrijkste basis voor een samenwerking. Ook zijn ze gewend dat resultaat inspanning vraagt. Het is echt leuk om daar sturing aan te geven. Deze doelgroep is vaak in een beperkt aantal dingen heel goed, maar als je die eruit weet te vissen, gaan ze als een speer. Daarom: zet ze in hun kracht!’
Goede bedrijfscultuur
Een goede bedrijfscultuur is volgens de mannen belangrijk als je deze uitdaging wil aangaan. Albert: ‘Als je gelooft dat ieder mens zijn of haar eigen unieke kwaliteiten heeft en die wil inzetten voor het bedrijf, dan heb je een goede basis. Een werknemer komt dus iets brengen! Zodra iemand op de eerste dag een shirtje van LooHorst aantrekt, is hij of zij onderdeel van het team. Zorg ook dat als leidinggevende je deur openstaat voor een praatje. Als er dan een keer iets is, op het werk of privé, wordt dat veel makkelijker besproken. Je creëert dan een veilige bedrijfscultuur. Daar is iedere werknemer bij gebaat. Het geeft vertrouwen, veiligheid, stabiliteit en de ruimte om te groeien. Als je dat als werkgever kunt bieden, dan word je soms verrast hoe ver je met deze mensen kunt komen. Zo creëer je vakmensen op elk niveau.’
Vooroordelen
Werken met deze doelgroep kan rekenen op vooroordelen. ‘Die hadden wij ook’, geeft Reinald toe. ‘We zijn verbaasd hoe ver je kunt komen. Aan het begin hadden we bepaald welke werkzaamheden wel of niet geschikt waren, maar we ontdekten dat er echt heel mooie resultaten te boeken zijn. Denk daarom niet in beperkingen, maar zoek waarin ze zich kunnen ontwikkelen.’
Albert: ‘Een ander vooroordeel is dat deze mensen lastig zijn. Dat is niet zo. Ze zijn vaak wat meer uitgesproken in wat ze vinden. Dat vinden we vaak ingewikkeld. Ik denk dan: het kan een kans zijn om iets van hen te leren.’
Randvoorwaarden
Voor ondernemers die mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt een kans willen geven, hebben de mannen tips. Reinald: ‘Begin kleinschalig. Haal niet in een keer veel mensen naar je toe, terwijl je nog niks van de problematiek begrepen hebt. Zorg dat direct leidinggevenden ook in de basis iets weten van de uitdagingen van de doelgroep. Regel de randvoorwaarden goed. Je moet dit nooit doen omdat er subsidies of dispensaties voor zijn. Mensen zijn niet goedkoop, maar de financiële ondersteuning biedt wel een grotere garantie dat het een succes wordt. Je haalt de druk eraf, waardoor er ruimte ontstaat voor ontwikkeling. Dan is er bijvoorbeeld ruimte om een werknemer wat later te laten beginnen, omdat hij privé iets te regelen heeft. En als er een wat groter risico op uitval is, dan is het belangrijk dat je kunt rekenen op je no-risk polis. Voorsorteren in plaats van acteren als er al een lastige situatie is ontstaat, is essentieel. Als de randvoorwaarden goed geregeld zijn, is er eigenlijk geen extra risico. Regelingen heb je nodig, maar als ze eenmaal werken, moeten ze zo min mogelijk zichtbaar zijn. Op die manier blijf je de mens zien.’
Albert: ‘Geloof in de lange termijn. Fouten zijn een kans om te leren. Ik kan iedereen werken met deze doelgroep aanbevelen, mits je echt geniet van personeel en je het beste met hen voor hebt. Doe het niet voor de show of om te experimenteren.’
Gewoon
De mannen sluiten af met de impact die het heeft als iemand geen afstand meer heeft tot de arbeidsmarkt. ‘Onze receptionist in Ermelo heeft het syndroom van Down. Hij vindt het geweldig bij ons en wij vinden hem geweldig. Hij voegt veel toe aan het werkplezier en de reacties van klanten zijn positief. Hij is trots en dankbaar. Dat is mooi om te zien, maar dat is niet het belangrijkste. Het mooiste compliment dat hij ons gaf: “Weet je waarom ik het zo leuk vind bij LooHorst? Jullie doen gewoon tegen mij.” Daar gaat het om! Zie de mens met zijn mogelijkheden, niet zijn beperkingen.’
Over Loohorst
LooHorst Landscaping is de specialist in het bedenken en maken van alle mogelijke groen- en terreininrichtingen, daktuinen en groene daken! LooHorst heeft vestigingen in Ermelo en Ederveen (Ede).